SOLUNUM ACİLLERİ 1- TIBBİ ACİLLER

SOLUNUM ACİLLERİ

1- TIBBİ ACİLLER (DİSPNEYE YOL AÇAN NEDENLER)

PQRST nin dispneik hastada öykü alırken kullanılması :



P - Provake eden (arttıran) etkenler var mı? Herhangi bir olgudan sonra mı ortaya çıkıyor?

Paroksismal Nokturnal Dispne (PND - gece ortaya çıkan ve tekrarlayan dispne), genellikle kalp yetmezliği veya KOAH belirtisidir. Sebebi alveollerde biriken sıvı veya bronşlarda biriken sekresyonlardır.

Palyatif (hafifleten) etkenler var mı? Örneğin, ortopne hasta yattığında ortaya çıkan dispnedir. O nedenle hasta oturmayı veya hafif öne eğilmeyi tercih eder, böylece daha rahat nefes alır. Özellikle konjestif kalp yetmezliğinde görülür.

Q - Dispnenin özelliği nedir? Hasta hava açlığı hissediyor mu, nefes alırken mi yoksa verirken mi zorlanıyor?

R - Rekurrens (tekrarlama sıklığı) nedir? Daha önce benzeri sorun yaşadı mı, yaşadıysa bu

seferki dispne ile önceki arasında ne fark var, ne kadar önce oldu, sebebi ne idi?

S - Dispne ne kadar şiddetli, öykü alırken bulgular nelerdi fiziksel muayene yaparken değerlendirebilirsiniz. Hastanın astım veya kronik bronşit gibi kronik bir sorunu varsa, daha önce geçirdikleri ile kıyaslamasını isteyin. Ya da bu hafta soluk alma molası vermeden kaç merdiven çıkmış, geçen hafta kaç merdiven çıkıyormuş?

T - Dispne ne zaman başlamış, aniden mi başlamış yoksa birkaç günden beri artış mı göstermiş?

Astım ve konjestif kalp yetmezliğinde dispne, dereceli olarak birkaç saatte artar.

Pulmoner emboli ve spontan pnömotoraksta çarpar gibi aniden başlar.



PQRST nin yanı sıra hasta sigara içiyor mu, öksürüyor mu, balgam çıkarıyor mu, balgamın özelliği nasıl? Bunlar solunum güçlüğü (dispne) olan hastada tanı koymada önemli bilgilerdir.



KOAH (KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞI): koyu kıvamlı, beyaz balgam çıkar. Eğer hasta balgam çıkaramazsa, balgamın miktarı artar, pürülan ( sarımsı-yeşilimsi renkte olması) ve kötü kokulu olabilir.



PNÖMONİ: hasta pürülan ve pas renginde balgam çıkarır.



PULMONER ÖDEM: hasta köpüklü, kanla karışmış balgam çıkarır. Miktarı korkutacak kadar fazla olabilir.

Kalp hastalığı, tuberkuloz veya akciğer travmasında hastada öksürükle taze kan gelebilir.

Hastada ağrı var mı, ağrı dispne ile ilgili mi? araştırılmalıdır.



SPONTAN PNÖMOTORAKS ve PULMONER ÖDEM de ani ve keskin göğüs ağrısıyla başlayan dispne görülür.

DİSPNE

HASTADA DİSPNEYE YOL AÇAN BAZI ACİL DURUMLAR, VE ACİL BAKIMI İÇİN TIKLAYIN

Kaynak